Meydana gelen trafik kazası neticesinde hasar alan ve bu hasar nedeniyle onarım, bakım, tadilat vb. işlemlerden geçen bir aracın bundan sonraki süreçte ikinci el piyasasındaki değerini ifade eden bir kavramdır. Bir başka ifade ile kaza geçiren aracın kazadan sonra ne kadar iyi bir şekilde tamir edilmiş olursa olsun, ekonomik değerinde meydana gelen düşüştür.
Hukuk sistemimizde değer kaybı kavramı konusunda net bir tanım bulunmamakla birlikte; Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası altında sigortacı, kaza esnasında hatalı olan araç sahibinin sorumluluklarına müteselsilen yani zincirleme olarak ortak olmaktadır.
Türk Ticaret Kanunu’nun 1409. maddesine göre ise trafik kazası esnasında değer kaybı oluşması durumunda meydana gelen kazada kusurlu olan tarafın trafik sigortası, hem kaza dolayısıyla meydana gelen hasarı ve zararı karşılamakla, hem de doğrudan zarar olarak kabul gören değer kaybını telafi etmekle yükümlüdür. Karayolları Trafik Kanunu’nun 85. maddesine göre ise; “aracın bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olur.” şeklinde düzenlemeler mevcuttur.
Araç Değer Kaybı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Araç değer kaybı rakamı yargısal süreçte uzman bilirkişililer tarafından yapılmaktadır. Araç değer kaybı hesaplamasında etkisi bulunan pek çok etmen vardır. Buna göre bu etmenler aşağıdaki belirtildiği gibidir:
Üretim yılı
Hasar geçmişi ve niteliği
Kilometresi
Marka ve model bilgisi
Trafiğe çıkış tarihi
Pazar değeri
Borçlar Kanunu’nun 72. maddesine göre ise araçta meydana gelen değer kaybını tazmin etme süresi, başka bir deyişle dava açma süresi kanunen 2 yıllık bir zamanaşımına tabii tutulmuştur. Buna ek olarak yasal şartların mevcut olması halinde kazanın gerçekleştiği tarihten itibaren en fazla 10 yıllık bir zamanaşımı süresi mevcuttur. Yani tarafların kaza tarihinden itibaren 10 yıl içerisinde dava açmamaları durumunda konu ile ilgili tüm hakları yasalar önünde düşmektedir Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru yapmak da , araç değer kaybı tazmini yöntemlerinden bir diğeridir.
Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvurabilmek için belli başvuru şartları ve bir başvuru usulü bulunmaktadır. Sigorta Tahkim Komisyonu’na başvuru gerçekleştirmek için öncelikle; aracın değer kaybı için ilgili sigorta şirketine yapılan başvurunun karşılanmamış olması yada yetersiz karşılanmış olması 15 gün içinde ilgili sorunun çözülememiş olması gerekir. Başvurunun yapılabilmesi için; şikayetçi tarafın daha önce Tüketici Sorunları Hakem Heyeti’ne başvurmamış olması ve şikayetini sigorta şirketine yazılı olarak beyan etmiş olması gerekmektedir. Eğer Sigorta Tahkim Kurulu’na yapılan başvuru olumlu sonuçlanırsa, bahsi geçen sigorta şirketi zarar ödemek zorunluluğu ile karşı karşıya kalır. Uyuşmazlıkların Sigorta Tahkim Komisyonu’nca incelenmesi ve değerlendirilmesinin en önemli avantajı ise , en fazla 4 ay içerisinde başvurunun sonuçlandırılmasıdır.
Araç Değer Kaybı Ne Kadar Sürede Alınabilir?
Araç değer kaybının tahsili için Sigorta Tahkim Komisyonuna başvurmak gerektiğini söylemiştik. Böyle bir durumda başvurular ortalama 3-4 aylık süre içerisinde sonuçlanmaktadır.
ARAÇ DEĞER KAYBI TALEP ETMEK KENDİ ARACIMIN KAYITLARINDA OLUMSUZ BİR ETKİ YARATIR MI?
Aracınızın karışmış olduğu maddi hasarlı trafik kazası neticesinde araç değer kaybı talep etmiş olmanız kendi sigortalarınızdan karşılanan bir bedel değildir. Bu nedenle de araç değer kaybı talep edilmesi, talepte bulunan kişinin ve aracının kayıtlarında olumsuz bir durum meydana getirmeyecektir.
