Futbolda Transfer Sözleşmeleri, Profesyonel Futbolcu Sözleşmeleri’nin  profesyonel sporcu ve yeni kulübü arasındaki anlaşma ile gerçekleşir. Niteliği itibarıyla Hizmet Sözleşmesi olan Profesyonel Futbolcu Sözleşmeleri, her iki tarafa da karşılıklı borç yükleyen akitlerdir. Ülkemizde Türkiye Futbol Federasyonu’nun sistemine kayıt olunmasıyla sonuçlarını doğurur. Özel bir hizmet sözleșmesi olması nedeniyle hem futbolcu hem de kulübün mutabık kaldıkları hususî yükümlülükleri içerir. Geçerlilik şartı olmamakla birlikte Sözleşmenin içeriğinde, taraf bilgileri, süre, karşılıklı edim ve yükümlülükler ile uyuşmazlık halinde görevli merci yer alabilir.

Sözleşmede, profesyonel futbolcunun, eski ve yeni kulübünün bilgileri yer alırken; bu yeni kulüpte tarafların belirli süre boyunca karșılıklı edim ve yükümlülüklerinin detaylı bir biçimde ortaya koyulması gerekmektedir. Sözleşmeler ekseriyetle belirli sürelidir. Sözleşmede belirlenen sürenin uzatılması amacıyla Kulübe veya Profesyonel Sporcuya uzatma opsiyonları tanınabilir. Profesyonel sporcu, kulübün belirlediği șartlarda edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Kulübün yurt içinde ve dışında yapacağı tüm müsabakalara ve antrenmanlara katılmak, FIFA, UEFA ve TFF Statülerine uymak futbolun ahlaki prensiplerini yerine getirmek başlıca genel geçer sporcu yükümlülüklerindan bazılarıdır. Ayrıca Profesyonel Sporcu’ya Kulübün belirlediği ek disiplin talimatları ile ek yükümlülükler getirilebilir. Kulübün yükümlülüklerinden başlıcaları ödeme, hastalık ve sakatlığa dair önlemler alma, sporcunun mesleki gelişimini sağlamak amacıyla dersler, konferanslar, kurslar tertip etmek, gerekli materyali sağlamak ile FIFA, UEFA ve TFF Statü’lerine ve düzenlemelerine uymayı ilgili ahlaki prensipleri gözetmeyi içerir.

Ödemeler, kulübün bu sözleşmeden doğan maddi yükümlülüklerinin en önemlisidir. Ödemeler aylık maaş, garanti ödemesi, prim, bonus ve benzeri kulübün sporcuya yaptığı parasal katkıları ifade etmektedir. Aylık maaş, kulübün sezon boyunca her ay düzenli ödemelerini ifade ederken, garanti ödemesi transfer nedeniyle sporcuya yapılan genelde tek seferlik ödemelerdir. Prim ve bonus ödemeleri sözleşmede belirlenen şartların gerçekleşmesi durumunda yapılan ödemeleri ifade etmektedir. Tüm bu ödemelerin nasıl yapılacağı sözleşmede belirlenir.

Bu sözleşmeler kapsamındaki Kulübün mali yükümlüleri büyük önem taşımaktadır. Ödemeler genellikle aylık maaşlar, garanti ödemeleri, primler, performansa dayalı teşfikler ve Kulüp tarafından oyuncuya yapılan diğer mali katkıları içermektedir.

·       Aylık Maaş: Kulüp tarafından sezon boyunca oyuncuya düzenli olarak yapılan ödemelerdir.

·       Garanti Ödemesi: Genellikle transfer anlaşmasının bir parçası olarak oyuncuya yapılan tek seferlik ödemelerdir.

·       Primler ve Performans Teşfikleri: Sözleşmede belirtilen belirli şartların yerine getirilmesi durumunda yapılan ödemeler, örneğin performans hedeflerine veya kilometre taşlarına ulaşılmasıdır.

Bu ödemelerin koşulları, yöntemleri ve şartları Sözleşmede açık bir şekilde belirtilir ve bu şeffaflık, netlik ve yükümlülüklere uyum sağlanır.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmeleri’nin belirli süreli yapılması alışılageldiğinden, sözleşmelerin olağan şekliyle sona ermesi belirlenen sürenin tamamlanmasıyla gerçekleşir. Sözleşmenin feshine dair şartlar Sözleşmede belirlenir. Özellikle Covid-19 salgınının ardından; Sözleşmelere, bu gibi mücbir sebeplerin ortaya çıkması nedeniyle Türkiye Futbol Federasyonu’nun lig mücadelelerini ertelemesi veya süresiz ara verilmesine karar vermesi halinde, mücbir sebebin ortaya çıktığı andan andan itibaren, ortadan kalktığı güne kadar geçen sürede Kulübün ödeme yapmayacağına dair bir düzenleme getirmesi mümkün olabilir. Keza bu tür bir düzenlemenin varlığı da Futbolcu yönünden değerlendirilmesi gereken hususlar arasında yer almaktadır. Mücbir sebep hallerinin varlığı halinde, Futbolcunun Kulüpten alacağının ne şekilde belirleneceği ayrıca belirlenmesi gereken hususlardan biridir. Mücbir sebebin ortaya çıkması halinde Futbolcuya yapılacak ödemelerin sezon içerisinde görev yaptığı süre dikkate alınarak kıstelyevm esasına oynadığı müsabaka oranında ödeme yapılması Sözleşmede şart koşulabilir.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmeleri sporcunun Kulüple yaptığı ana sözleşme olmakla birlikte işbu sözleşmeler uyarınca bu şartlara dayanarak ihdas edilen ek şartların yer aldığı ayrı sözleşmeler akdedilebilmektedir. Bunlardan biri de Futbolcu Disiplin Talimatıdır. Disiplin Talimatında Kulübün ilgili sezonda uygulayacağı disiplin talimatlarını içermekle, Futbolcuya ek edimler yükleyebilmektedir. Ayrıca işbu Disiplin Talimatında yer alan edimlere aykırı davranışların varlığı halinde Futbolcuya cezai hükümler uygulanacağına dair hükümler getirilebilir. Cezai şartlar Kulübe maddi taleplerde bulunma hakkı tanıyabileceği gibi, Profesyonel Futbolcu Sözleşmesinin haklı feshine de neden olabilir.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmelerinde Kulübün ana yükümlülüğünü ücrete ilşkin sorumluluklar oluşturur. Bununla birlikte futbolcunun sağlığı ile ilgili müsabaka, antrenman, kamp ve seyahatlerde gerekli tedbirleri almak, futbolcunun mesleki gelişimini.sağlamak amacıyla dersler, kurslar tertip etmek ve gerekli materyalleri sağlamak yükümlülükleri bulunur. Bu yükümlülükler FIFA, UEFA ve TFF Statülerinde detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Bu düzenlemelere uymak Kulübün sorumluluğundadır.

Öte yandan, Futbolcunun yükümlülüklerinin en önemlisi Kulübün yurt içinde ve yurt dışında yapacağı tüm müsabakalara ve antrenmanlara katılmaktır. Yine FIFA, UEFA ve TFF Statülerine ve düzenlemelerine uymak Futbolcunun sorumluluklarından biridir. Tüm bu düzenlemeler ışığında, Futbolcunun sağlına gerekli dikkat ve özeni göstererek; kendisi için tehlike oluşturabilecek faaliyetlere katılmaması gerekmektedir.

Taraflardan birinin edimini yerine getirmemesi halinde ve her halükarda Profesyonel Futbolcu Sözleşmelerinden doğan ihtilafların çözümü için taraflar bu sözleşmede veya bir başka sözleşmeyle görevli merci belirleyebilirler.

Kulüp ile Futbolcu arasındaki uyuşmazlıkların çözüme kavuşturulması amacıyla Türkiye Futbol Federasyonu’nun Statüsü’nün 56. Maddesi “Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, taraflarca yetkisinin kabul edilmesi halinde; kulüpler, futbolcular, teknik adamlar ve futbol menajerlerinin, aralarındaki futbolla ilgili her türlü sözleşmeden doğan ihtilafları inceler ve karara bağlar.” uyarınca Uyuşmazlık Çözüm Kurulu taraflarca yetkilendirilmekle ihtilafları değerlendirir ve karara bağlar. Uyuşmazlık Çözüm Kurulu Kararları hakkında taraflardan her biri Tahkim Kurulu incelemesi amacıyla kararın tebliğinden itibaren 7 gün içinde yazılı olarak başvurucu gerçekleşmelidir. Tahkim Kurulu, TFF Statüsü hükümleri FIFA ve UEFA kurallarına ve yargılamaya ilişkin kanunların ilgili hükümlerine göre yapar ve inceleme sonunda başvuru konusu talebin kısmen veya tamamen kabulü veya reddi ya da değiştirilerek kabulüne karar verir. Tahkim Kurulu kararları kesin ve nihaidir. Ulusal ihtilaflarda TFF, uluslararası ihtilaflarda ise FIFA yetkilidir.

Profesyonel Futbolcu Sözleşmeleri, edimleri itibarıyla bir nevi esnek ve serbest olmakla birlikte Sözleşmeden doğan uyuşmazlıklarda görevli merciin belirlenmesi önem arzetmektedir. Futbolun yönetimine ve disiplinine ilişkin uyuşmazlıklarda konuya hakim Uyuşmazlık Çözüm Kurulu’nun yetkilendirilmesinin ana nedeni ise konunun genel geçer hukuk kurallarıyla çözülmesinin her zaman mümkün olmayışıdır. Bu nedenle, uyuşmazlıklar FIFA, UEFA veya TFF hukuk organları tarafından karara bağlanır. Ulusal ihtilaflarda TFF, uluslararası ihtilaflarda FIFA yetkilidir.

 

·       4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu

·       6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu

·       4857 Sayılı İş Kanunu

·       Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) Statüsü ve Talimatları

·       FIFA Regulations on the Status and Transfer of Players (RSTP)